Matematyka wśród płatków

Nastały czasy intensywnego obcowania z naturą. Ale blogerzy nie śpią:) Mając w pamięci kolejny projekt w Bajdocji spacerowałam z córką po zdziczałym parku, a tam matematyka aż kipi (pospołu z przyrodą). 

Spoglądałyśmy mimochodem na kwitnące kwiatki licząc im płatki. Wniosek ze spaceru był następujący: wszystkie kwiaty mają nieparzystą liczbę płatków.

Dowód rzeczowy:

Ziarnopłon wiosenny

Szczawik zajęczy

Gwiazdnica wielkokwiatowa

Miodunka ćma

Fiołek (wonny?)

Potem w ogródku powtórzyliśmy manewr z liczeniem i tu wniosek byłby przeciwny: wszystkie kwiaty mają parzystą liczbę płatków. 

 Dowód rzeczowy:

 

 

 

I bądź tu mądry człowieku!
Aż trafiliśmy na sasanki, a one miały kwiaty i 6-cio- i 7-iopłatkowe.

Przy okazji przekonałam się, że owszem, J. (pierwsza klasa już czeka!) mniej więcej wie, co oznaczają słowa: "parzysty" i "nieparzysty".

Z tym liczeniem to jest u nas tak, że Najmłodszy przy liczeniu zwykle gubi szóstkę (nie lubi jej, czy jak? skleroza wybiórcza?) i liczenie płatków, których jest dokładnie 6 uważam za bardzo pomocne. 

Jeszcze w parku zastanawiałyśmy się ile osi symetrii można przeprowadzić przez kwiatki 5- czy 7-płatkowe, choć czasem wpadło nam w ręce/obiektyw stworzenie o symetrii dwubocznej:)

Podobną do żaby symetrię dwuboczną mają też kwiaty roślin wargowych, np. jasnot, dąbrówki rozłogowej czy bluszczyku kurdybanku. Trzeba się tylko do nich schylić i przyjrzeć im się dokładnie, bo rozmiary mają małe.

Pułapkę stanowią "kwiaty" stokrotki czy mniszka, które w rzeczywistości są kwiatostanami. Pojedyncze kwiaty mniszka wyglądają tak:

A więc znowu symetria dwuboczna, która jednak tak oczywista dla Dziecka nie jest.

Przy całym tym liczeniu płatków i osi symetrii powtarzamy nazwy gatunkowe, bo one się po prostu zapominają z roku na rok. Aż wreszcie któregoś roku zapadną w pamięć (mam nadzieję:).

P.S. Oczywiście można by i skupić uwagę na listowiu, ale za krzakami odbywały się zawody w skokach przez przeszkody i liczenie płatków nie było już takie rajcujące. Ale i na zawodach matmy pełno - trzeba wszak zawodnikom naliczać czas przejazdu do 2 miejsc po przecinku...

Krótkie wycieczki we Wrocławiu i okolicach - ciąg dalszy

Kolejna odsłona tego, co można podziwiać we Wrocławiu i jego najbliższych okolicach. Dla tych, którzy mieszkają w pobliżu i jeszcze nie znają.

Las Osobowicki leży w granicach miasta. Jest stosunkowo rozległy, dociera do Odry, a spacerując po nim można trafić m.in. na boisko piłkarskie, strzelnicę, miejsca biwakowe, plac zabaw, tzw. Górę Kapliczną z zabytkową kaplicą Kornów, drogą krzyżową i ciekawą legendą, którą wyczytacie na tablicy informacyjnej. Kiedyś było tu nawet grodzisko obronne, nie jedyne z resztą w okolicy. Śmieci (prawie) nie ma, droga nadaje się pod koła wózka, można dojechać i wrócić komunikacją miejską.Uwaga na rowerzystów (czasem dość licznych)! Ze względu na nich lepiej wybierać boczne drogi.

Las Rędziński  jest bardzo urozmaicony pod względem krajobrazowym - szliśmy przez las mieszany i liściasty, przez wał przeciwpowodziowy, łąki, wzdłuż cieków wodnych i zarośniętego starorzecza i to na jednej tylko, dość krótkiej wycieczce. Można dojść nad samą Odrę, a po drodze oddać się biwakowaniu (są ku temu przygotowane miejsca z zadaszonymi wiatami) i lekturze tablic informujących o tym, co tu żyje i ćwierka. Bardzo ładne miejsca, nie zaśmiecone zanadto.

Miękinia - można tutaj przedsięwziąć wycieczkę enologiczną z degustacją, gdyż w miejscowości tej znajduje sie urokliwa winnica Jaworek. Ale to raczej bez Młodych (no, chyba, że na obiad do tutejszej restauracji). Za to lasy wkoło Miękini są nader urokliwe, głównie iglaste, ze szlakami pieszymi i rowerowymi, można nawet bezboleśnie (bo niewysokie) zdobyć szczyty - Diabelską Górę i Szubieniczną Górę, albo po prostu poszwendać się po lesie wdychając świeże, żywiczne powietrze i to całkiem blisko Wrocławia.

Niedaleko Miękini leży Mrozów z pseudogotyckim, poniemieckim pałacem (obecnie zakład opiekuńczy, zamknięty, można pooglądać przez płot), a stamtąd już rzut beretem do zamku na wodzie w Wojnowicach, o których już kiedyś pisałam. Można przejść przez las na piechotę i warto to uczynić, bo Wojnowice naprawdę są piękne i ciekawe!

Tort dla wegetarianina

Czy można żywić się wyłącznie warzywami z domieszką owoców? Na dłuższą metę raczej ciężko, choć i na tym można przeżyć, a zapewne oczyścić:) Dobre co prawda na Wielki Post, ale też w ogóle trendy o tej porze roku. 

Jak świętować urodziny z jaroszem? Zrobić mu tort! A właściwie torcik. Był pomyślany bardziej ambitnie, jeśli chodzi o kształt, ale rośliny nie chciały się trzymać razem, a lepiszcza nie było (choć są też wersje majonezu ze zmiksowanego kalafiora z przyprawami, ale jeszcze nie dojrzałam do tego).

No i czy nie ładny wyszedł?

 
 Skład:
- ćwikła z chrzanem
- seler blanszowany krojony w kosteczkę
- marchewka gotowana w kosteczce
- groszek zielony gotowany
- jabłko surowe - szesnastki
- natka zielonej pietruszki
- sałata rzymska


Zostaliśmy poczęstowani. Zjedliśmy trochę, jak kolację. Były świeczki i "Sto lat!". Niejarosze ukradkiem zjedli coś słodkiego.

I po urodzinach:)

Kluski

Używam głównie mąki ciemnej, pełnoziarnistej, bo chciało by się, żeby w klusce było coś więcej niż kalorie. Oto przepisy, które wymyśliłam i wypróbowałam. Są OK, wymagają jednak pewnej wprawy w robieniu kluch, toteż dodałam kilka uwag dla tych, którzy z kluskami dopiero zaczynają (np. dla Córek:).

Zielone kluski jęczmienne
Zagospodarować nadwyżkę kaszy jęczmiennej z wczorajszego obiadu: zmiksować ją, wbić jajko, zmiksować fasolkę z puszki, białą. Dosypać zmielonych na proszek suchych liści, których brak zimą, a bywają w sklepach ze zdrową żywnością - może to być opcja: młody jęczmień, jarmuż sproszkowany, czy też mieszanina suchej zieloności. Mamy tez suszona pokrzywę w zasobach domowych. Do mieszanki dodajemy mąki, na oko, ostrożnie i z wyczuciem, bo gdy przesadzimy z jej ilością kluski będą za twarde.

Kluski z kaszy gryczanej i twarogu
Kasza gryczana z wczorajszego  obiadu nie wymaga mielenia do stworzenia tych klusek. Wrzucamy do niej kostkę twarogu, wbijamy jajko (lub dwa) i dosypujemy mąki, tu znowu potrzebne wyczucie. Obecność twarogu sprawia, że kluseczki są bardzo delikatne, więc mąki można dorzucać śmielej, niż w przepisie na zielone kluchy.

Lubię kształt kopytek - tutaj kluski gryczano-twarogowe jeszcze na surowo...

... a tu już w garnku po ugotowaniu

Kluski wątróbkowe
Wątróbkę poddajemy obróbce termicznej (usmażyć na maśle klarowanym albo wrzucić do gotującej się wody i gdy ta ponownie zawrze - odcedzić). Ziemniaki ugotować. Ziemniaki i wątróbki zemleć/zblendować na jednolitą masę, wbić jajo, dodać mąki i dużo drobno posiekanego koperku. Można też zrobić  sos koperkowy lub musztardowy/chrzanowy. Jest to sposób na przemycenie wątróbek jeśli dziecko ich nie jada, a zależy nam na wątróbkowym żelazie.

Uwagi o gotowaniu klusek:
- wrzucamy kluski do gotującej się mocno wody, po wrzuceniu przykręcamy gaz, a gdy wypłyną pozwalamy im pływać ok. 5 min. Nie zbyt długo, bo się rozpadną.
- właściwie raczej mieszamy wodę drewnianą kopyścią, a nie kluski. Są one delikatne, więc łyżka mogłaby je uszkodzić. Mamy za zadanie wprawić w ruch wodę, aby kluski nie przywarły do dna. Mieszanie rozpoczynamy zaraz po wrzuceniu klusek, a nawet można machnąć łyżką kilka razy, gdy wrzucimy ich na wrzątek mniej więcej połowę
- kluski wrzucamy z niewielkiej wysokości, by chlapiący wrzątek nie oparzył dłoni
- ugotowane kluski odcedzamy tzw. łyżką cedzakową i delikatnie przekładamy je do rondla, w którym tkwi już wcześniej rozpuszczone masełko
- warto wrzątek do gotowania klusek osolić

Posypka:
Nie myślcie, że nie lubię przyrumienionej bułeczki z masełkiem. Lubię. Ale w różnych mądrych lekturach wyczytałam, że można by jeszcze wzbogacić walory klusek traktując je po wierzchu posypką. Należy mianowicie zmielić na drobno rozmaite ziarna, najlepiej kilku rodzajów, choć można i jednego, i posypać nią kluski na wydaniu.
Składniki do zrobienia posypki (w dowolnych proporcjach):
orzechy włoskie, pestki dyni i słonecznika, len, mak, sezam czarny i biały łuskany, albo i nie, otręby itpd.
Posypki tej można używać też do chleba na kanapki, na biały serek, dżem, miód... Przechowuje się ją w lodówce (tłuszcze w ziarnach mają tendencję do jełczenia) i sporządza w małych porcjach, żeby spożyć szybko.

Jak to dobrze, że wiosna wreszcie rusza i nudną posypkę można będzie urozmaicić całą górą świeżych zieloności!

Post postwielkanocny

Już po świętowaniu i wszystkie jaja zjedzone. Zamieszczam tu jednak dokumentację, bo może mi się ona przydać za rok i potem. Chodzi mianowicie o kolory pisanek.

"A wiesz mamo, że można jaja włożyć do łupin z cebuli i będą miały ładny kolor?" - zapytało moje młodsze Dziecko sensacyjnym głosikiem.

No, nie popisałam się.
Taka jestem naturalistyczna matka, a tu dziecko ma podstawowe braki w pisankorobieniu. Nie mogę zwalić całej winy na Dziadka, który co roku montuje z myślą o nas sporą michę cebulowych pisanek i przyjeżdżamy na gotowe. Dobrze, że to robi, bo nasze są często dramatyczne w swym wyrazie (np. te zeszłoroczne okopcone na czarno i umazane w wosku...). Wszelako pokazać dzieciom barwienie cebulą trzeba.
Córka wysłana do najbliższego warzywniaka  przybyła ze smutną wieścią, że łupiny wyszły, ale zaprzyjaźniony sprzedawca nie chciał nas zostawiać na lodzie, więc dał nam łupiny z cebuli czerwonej, bo takie tylko mu zostały.
Ponadto włożyliśmy jaja do łupin tradycyjnych, z których oskrobałam wszystkie nasze zasoby cebulowe.

Włożyliśmy też jaja do naparu z liści pokrzywy, czarnej herbaty i kompotu z aronii.

Do przetestowania pozostają koniecznie:
- kurkuma
- buraki czerwone
- sproszkowana czerwona papryka
- inne niż pokrzywa zielone liście (szpinak? odwar ze skrzypu?)

Idea, w skrócie, polega na tym, żeby suchy surowiec zalać wodą, zagotować i uzyskać kolorowy roztwór, którego oddziaływanie na skorupkę jajeczną wzmacniamy dolewając do niego ocet (który, jak wiadomo wchodzi w reakcję powierzchniową ze skorupką, co ułatwia wniknięcie weń barwnika). Następnie uzbrajamy się w cierpliwość i wytrwale moczymy jaja w kolorowych roztworach (łupiny i inne farfocle wcześniej odcedziliśmy) dbając by były w całości zanurzone.

Jajko o pożądanej barwie wyjmujemy delikatnie łyżką na talerz i czekamy aż wyschnie.
Albo i nie.
Jak się okazuje mokre jajo jest idealne do tego, aby na nim wydrapać zapałką/wykałaczką wzorek. Barwnik łatwo schodzi i żadne tam żmudne drapanie nie musi mieć miejsca. Warunek: rzecz cała wykonujemy na świeżo, delikatnie trzymając w palcach mokre jajo (a kolorowy barwnik kapie nam po ubranku i na podłogę, ale to naprawdę detal).
Można też uzyskać ciekawe wzorki próbując osuszać jajo ściereczką - wychodzą takie artystyczne maźnięcia:)
Myślę, że wszystko to wina chluśnięcia octem hojną ręką.

Z czerwonych cebul kolor wychodzi brązowy, u długo trzymanych w roztworze jaj - bardzo ciemno brązowy.
Z herbaty - jasny brąz. Z pokrzywy- kolor oliwkowy. Cebula żółta daje kolorystykę jednak najpiękniejszą - od ciemnej żółci po głęboką czerwień.
Aronia daje fiolet i to ładny!
Najlepsze jest to, że całość półmicha prezentuje się ładnie.

Żegnajcie chemiczne barwniki pseudospożywcze!
Żegnajcie plastikowe nalepki najajeczne!

Gwoli kronikarskiej rzetelności dodajmy, że malowaliśmy też wydmuszki plakatówką (brać raczej gęstą, wody minimum) i pryskaliśmy całość kontrastowym kolorem za pomocą szczoteczki do zębów. Wychodzą piegowate jaja, inspirowane piękną książką Jerzego Gotzmana i Bolesława Jabłońskiego p.t.: "Gniazda naszych ptaków" (PZWS, Warszawa, 1972, do zdobycia w antykwariacie, jak mniemam), jakże abstrakcyjną dla mieszczuchów.

Jaja takie umieszczamy w "gniazdeczku" i otrzymujemy dekorację stołowoświąteczną na jarmark szkolny (wygrywając przy tym bon do Empiku:).

Podstawę do gniazdeczka zawdzięczamy Psu w Swetrze, który organizuje bazar - giełdę, w celu pozyskania środków na leczenie kota. Cel to szczytny - zajrzyjcie, może Wam się coś spodoba?

P.S. Post ten miał ukazać się przed Świętami Wielkanocnymi, w ramach miedzyblogowego projektu "Matematyka na święta 2" wzbogacony o zadania z procentów dla klasy V szkoły podstawowej, z którymi zmaga się Dziecko. Z powodów infekcyjnych nie daliśmy rady, ale i tak w linku do projektu znajdziecie mnóstwo linków do projektów tych, którzy mieli czas i zabawiali się z dziećmi pięknie, świątecznie i matematycznie.
Dziękuję Bajdocji serdecznie za zaproszenie do projektu i mam nadzieję, że będę miała okazję zrehabilitować się, gdyby nadarzyła się okazja do projektu "Matematyka na wakacje" lub "Matematyka na Boże Ciało" lub "Matematyka na 3 Maja":)